Door de lepelachtige snavel is de lepelaar van dichtbij met geen enkele andere vogel te verwarren. Op grote afstand en in de vlucht lijkt de vogel enigszins op de zilverreiger. Hoewel de hals in de vlucht iets naar beneden hangt, wordt de hals niet in de voor reigers typerende S-vorm gehouden.
De unieke snavel gebruikt de lepelaar om onder water met heen en weer maaiende bewegingen prooidieren zoals kleine vissen op te jagen. Opgeschrikte prooien worden vervolgens met een snelle beweging uit het water gehapt.
Lepelaars broeden in Europa op slechts een beperkt aantal plaatsen, waaronder in Nederland. Door het verdwijnen van veel geschikte leefgebieden en door het droogmalen van moerassen en andere vochtige gebieden was de Nederlandse populatie lepelaars rond 1970 bijna uitgestorven. Door verschillende beschermingsmaatregelen en door vergroting van geschikte broedgebieden, broeden tegenwoordig weer meer dan duizend lepelaars in Nederland.
Bijzondere Lepelaarskolonie gefotografeerd -maart 2017-
Waarom bijzonder? Deze lepelaars gebruiken sinds 2004 oude nesten van blauwe reigers. Dit was de eerste kolonie in Nederland die in de bomen is gevestigd, want een lepelaar broedt gewoonlijk op de grond. Broeden in bomen bevalt hun erg goed en daarna zijn er nog meer kolonies in bomen bijgekomen elders in Nederland. Ze kijken het gewoon van elkaar af, of vertellen het door. Verder ligt deze kolonie naast een drukke autoweg en iedere minuut komt er een vliegtuig over. Rustig kun je het niet noemen.
